تست قطعات الکترونیکی روی مدار به وسیله اهمتر آنالوگ

تست قطعات الکترونیکی همواره ضروری ترین مبحث در تعمیرات مدارهای الکترونیکی است. اگر شما با نحوه تست قطعات الکترونیکی آشنایی داشته باشید، به راحتی می توانید بیشتر دستگاههای الکترونیکی اطرافتان را تعمیر کنید.

اما تست قطعات الکترونیکی روشهای مختلفی دارد که برخی راحت و سردستی و برخی پیچیده و نیازمند تجربه و داشتن اطلاعات کافی در مورد آن قطعه است.

در این پست ما به نحوه تست قطعات الکترونیکی پرکاربرد روی مدار به وسیله اهمتر آنالوگ یا همان عقربه ای خواهیم پرداخت.

انشاالله در آینده نزدیک نحوه تست قطعات خارج از مدار را نیز بررسی خواهیم نمود.

با ما همراه باشید…

تست فیوز روی مدار

دو سر اهمتر را که روی رنج ضربدر یک است به دو سر فیوز می زنیم اگر صفر نشان داده سالم است. (بهتر است فیوز در خارج مدار تست شود.)

تست مقاومت روی مدار

در حالیکه دستگاه خاموش است، دو سر اهمتر را به دو سر مقاومت می زنیم. چنانچه مقدار دیده شده با رنگ مقاومت مطابقت داشت مقاومت سالم است؛ ولی تست مقاومت به وسیله اهمتر روی مدار دقیق نیست، و باید حداقل یک پایه آن از مدار خارج شود.

می توان اهمتر را روی قسمت ولتاژ مستقیم قرار داد و یک فیش را به شاسی و فیش دیگر را به دو طرف مقاومت وصل نمود،چنانچه یک طرف ولتاژ دیده شد و طرف دیگر ولتاژ نبود، احتمالا مقاومت سوخته است. (البته ممکن است مقاومتی پر اهم باشد و یا مقاومتی باشد که یک سرش به شاسی رفته باشد؛ که در این صورت، یکسر مقاومت ولتاژ دارد و سر دیگر ولتاژ نیست.)

تست خازن روی مدار

به منظور تست خازن با اهمتر، حداقل باید یک پایه خازن را خارج کرده، و دو سر اهمتر را به دو سر خازن وصل نمود. به طور کلی در مورد خازنهای الکترولیتی عقربه اهمتر باید رفت و برگشت کند و در بقیه خازنها در صورت سالمی عقربه اصلا نباید حرکت کند.

تست خازن متغیر (واریابل) روی مدار

خازن واریابل روی مدار تست نمی شود؛ و بایستی پایه های آنرا در لحیم آزاد نمود و اهمتر را به دو پایه آن وصل نمود اگر عقربه حرکت نکند سالم است.

معمولا به این روش نمی شود واریابل را دقیق تست نمود؛ و از روی عیبهای دستگاه (به عنوان مثال رادیو) می توان به خرابی واریابل پی برد.

مثلا برخی از نشانه های خرابی خازن واریابل در رادیو به شرح زیر می باشد:

• رادیو در هنگام چرخاندن واریابل سوت می کشد.
• خش خش ایجاد می کند.
• در قسمتی از صفحه ،ایستگاهی را نمی گیرد و یا ایستگاهها را مخلوط می کند.
• فقط یک ایستگاه را می گیرد.

تست خازن متغیر (واریابل) به طریقه ولتاژ گیری

اگر ولتاژ بیس ترانزیستور مخلوط کننده با تغییر خازن واریابل، تغییر نمود، واریابل سالم است.

تست سیم پیچ روی مدار

دو سر اهمتر را که روی رنج ضربدر یک است به دو سر سیم پیچ می زنیم؛ اگر حدود صفر اهم دیده شد سیم پیچ سالم است.

بهتر است یک پایه سیم پیچ از مدار خارج شود.

تست IF ، بوبین ، چوک و ترانس روی مدار

قبل از انجام تست توجه کنید که: اهمتر روی ضربدر یک و دستگاه خاموش باشد؛ سپس شروع به تست کنید.

در ترانس و IF پایه های طرف اولیه و ثانویه نبایدبه هم اتصالی داشته باشند.

در تمام موارد، هیچ کدام از پایه های سیم پیچها نبایستی با بدنه و هسته اتصال کوتاه نشان دهند.

تست دیود روی مدار

اهمتر را روی رنج ضربدر یک قرار داده و از دو طرف به دو سر دیود می زنیم اگر اهم دیده شده از دو طرف برابر بود (یعنی از دو طرف عقربه حرکت نکرد،یا از دو طرف مساوی حرکت کرد) دیود سوخته؛ و اگر اهم دیده شده از یک طرف بیشتر و از طرف دیگر کمتر بود دیود سالم است.

تست تریستور روی مدار

ولتاژ بین آند و کاتد حدود یک ولت و ولتاژ بین گیت و کاتد باید حدود ۰٫۷ ولت باشد.

تست ترانزیستور روی مدار

اهمتر روی رنج ضربدر یک باشد و دستگاه خاموش

پایه بیس با امیتر و پایه بیس با کلکتور مانند دو دیود در نظر گرفته می شود و همانطوریکه در مورد تست دیود در روی مدار گفته شد، عمل می شود.

یعنی مقدار اهم بیس با دو پایه امیتر کلکتور از دو طرف اگر برابر باشد ترانزیستور خراب است؛ و اگر پایه بیس با دو پایه امیتر و کلکتور از یک طرف اهمی نشان نداد سالم است.

اگر پایه بیس با دو پایه امیتر و کلکتور از یک طرف اهم بیشتر و از یک طرف اهم کمتر نشان داد باز هم ترانزیستور سالم است.

نکته!

در مورد ترانزیستور نوع FET ، پایه گیت (G) به جای پایه بیس و درین به جای کلکتور و سورس به جای امیتر در نظر گرفته شود و در مورد ترانزیستور نوع UJT ، پایه امیتر در حکم پایه بیس و B2 به جای کلکتور و B1 به جای امیتر در نظر گرفته شود.

تست آی سی روی مدار

• آن پایه ای که بیشترین ولتاژ را دارد در لحیم آزاد می کنیم.
• اهمتر روی رنج ضربدر یک باشد.
• یک سر اهمتر را به پایه زده و سر دیگر اهمتر را به بدنه فلزی آی سی و یا به آن پایه که به شاسی رفته می زنیم.
• چنانچه صفر دیده شد آی سی از داخل اتصالی نموده است.
• البته آی سی به نوعهای دیگر نیز خراب می شود که با اهمتر مشخص نمی شود و باید ولتاژگیری نمود.

موفق و پیروز باشید…